jonathan swift'in ilk kez 1726 yılında yayımlanan eseri. dört bölümden oluşur, gemilerde önce cerrah, sonra kaptan olarak çalışan gulliver'in hayali ülkelere yaptığı ziyaretleri anlatır. 18. yüzyıl toplumsal ve siyasi ortamının ağır bir hicvidir. eser, swift'in, döneminin siyasilerinden yediği kazıklar, siyaset sahnesinde döndüğünü gördüğü dolaplar yanında siyasilerin, saray erkanının ve genel olarak toplumun kokuşmuşluğundan beslenir.
ilk bölümde gulliver, geçirdiği bir deniz kazası sonrasında kendini, onbeş cm boyunda insanların yaşadığı lilliput adlı bir ülkede bulur. önce tutsak alınır, ancak sonrasında lilliput toplumuna kabul edilir. ama, lilliput kralının komşu blefuscu adasını işgal etmesi isteğini kabul etmediği için kaçmak zorunda kalır.
ikinci bölümde gulliver, bu sefer kendisi cüce olur. başka bir deniz yolculuğu esnasında, kendisini brobdingnag adında devlerin yaşadığı bir ülkede bulur. kralın sarayına gelen ve kralla uzun sohbetler yapan, bu arada bir arı ile dövüşmek gibi maceralar yaşayan gulliver, bir kez daha kurtulur ve ülkesine döner.
kitabın daha yaygın olarak bilinen bu ilk iki bölümünde swift, ingiltere'nin o dönem içinde bulunduğu siyasi ortamı, özellikle ikinci bölümde gulliver'in brobdingnag ülkesi kralı ile yaptığı konuşmalarda açıkça yerden yere vurur.
üçüncü bölüm, gemisi korsanların saldırısına uğrayan gulliver'in ıssız bir adaya bırakılması ve sonrasında laputa adlı uçan bir adada yaşayanlarca kurtarılması ile başlar. derin düşüncelere dalmış, ancak düşüncelerinin hiçbir pratik uygulaması olmayan filzof, bilim adamı ve sanatçılarla dolu bu adadan sonra balnibarbi, glubdubdribb ve luggnagg ülkeleri gezilir. bu bölümde, tarihin ilk hava bombardımanlarından biri - laputa'dan isyancıların üzerine atılan kayalar şeklinde - anlatılır.
son bölüm ise gulliver'in houyhnhnm adlı zeki atların yönettiği ve yahoo adlı insanların onların hizmetkarı olduğu bir ülkede geçer. atlar, zeki bir insanın uygarlıkları için bir tehdit olacağına inandıkları için onu öldürmeye karar verirler, ancak gulliver kaçarak ülkesine döner. yaşadıklarından sonra hafif kafayı sıyırıp insanlardan kaçan, atlarla konuşan biri haline gelir.
ülkemizde genelde sadece ilk iki bölümü ile bilinen, o da basitleştirilerek bir çocuk kitabı gibi lanse edilen gulliver'in seyahatleri satirik edebiyatın en önemli eserlerinden biri olarak, özellikle de pekçok farklı okumaya açık son iki bölümüyle az bilinen bir hazine. okuyalım, okutalım.
gulliver's travels, jonathan swift'in o zamanlar ıngiliz topraklarına dahil olan ırlanda'da yazdığı bir eser. kraliyeti, bir din adamı olarak adada yaşanan sefalete çözüm bulması için defalarca uyardığı halde, taleplerine hep kulak tıkandığı ve çaresizliğin swift'i adım adım deliliğe sürüklediği söylenir. o delilik hali de zaten kitabın 3. ve 4. bölümlerinde çok açık görülür. misantroph, yani insan sevmeyen biri haline gelen swift, bu eserinde hıristiyanlık mezheplerinin de eleştirisini yapar. bizde epey tanınan ve çocuk klasikleri arasına giren lilliput ve devler Ãœlkesi brobdignag bölümleri aslında hem ıngiltere'nin ve avrupa'nın, hem de hıristiyanlığın eleştirilerini içerir.
1667-1745 yıllarında yaşamış irlandalı mizahçı-yazar jonathan swiftin kaleme aldığı türkçeye gulliverin seyatleri olarak çevrilmi meşhur masal. bir kaç bölümden oluşur , cüceler ülkesi ( liliput), devler ülkesi ve huinim ülkesi ( atsı ülkesi) gezilerini içerir. en sevilen bölümü genelde liliput gezisidir. çocuklar için masal formatında yazılmış olsa da thomas more un ütopyası yada fransis baconun yeni atlantis ülkesi gibi ütopya karekterleri barındırır. dönemin siyasal sosyal sorunlarına eleştirlerini masalın içine kodlamıştır aslında, yani masalı sadece çocuklara yazmamış büyükler için şifreler koymuştur. mesela liliput ülkesi ingiltereyi, blefescu ülkesi fransayı temsil eder. anglikanizm ve katoliklik yüzünden yaşanan savaş da yumurtanın sivri yada yuvarlak yerinden kırılması kadar saçma olduğu mesajı kodlanmıştır. huinim ülkesi fransis baconun atlantisine benzer göndermeler içerir elbette.
benim içinse bir eziyettir gulliver. çünkü her gece değişik versiyonunu uydurup oğlluma anlatmak zorunda kaldığım masalkahramanıdır. ne yapayım ki çocuk seviyor ve bıkmadı bu karakterden. uydurduğum bir versiyonunda bu işkence bitsin diye masalın sonunda öldürdüm gulliveri ama bizimki kabul etmedi.
gulliver önce lilliput'a, sonra devler ülkesinin adı broboingnag'a gider. üçüncü yolculuğunu laputa, balnibarbi, glubbdubdrib, luggnagg ve japonya'ya yapar. **. swift'in özellikle bu üçüncü bölümde iyiden iyiye zırvaladığı kabul edilmekle birlikte, son yüzyılda söz konusu bölüm, gerçeküstü ögeleri nedeniyle ya bilim kurgu ya da psychedelic olarak değerlendirilmiştir. son yolculuğunu da kusursuz varlıklar houyhnhnm'ların ülkesine yapan gulliver, orada ilkel bir takım varlıklarla karşılaşır. bunlar insanın ilkel, akılsız, eğitilemez, vahşi ve korkak bir örneğidir ve -sürpriiiz- onlara da yahoo denmektedir...
roman, gulliver'in ağır psikolojik travmasıyla sona erer. kusursuz atların ülkesinde insandan nefret etmiş, atları kendine örnek almaya başlamış, insan olduğundan utanmaya başlamıştır. bu hali ülkesi ingiltere'ye döndükten çok uzun süre sonra düzelir. romanın bu bölümü ile swift'in ömrünün son günlerinde geçirdiği akıl hastalığı arasında da büyük paralellikler vardır...
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
